Josu Pérez de Villareal Larrea, Aguraingo Udaleko Kultur teknikaria da. Elkarrizketa honetan, herri lagunkoia bilakatzeko emandako pausoak azaldu dizkigu. Bere ustez, prozesu hau herritarrak euren artean hobetu ezagutu, adiskidetasun kate sendoagoak sortu eta Agurain pertsona nagusien beharretara egokitzeko pausoak emateko berebizikoa izaten ari da. 

1. Noiz atxiki zen Agurain Euskadi Lagunkoiari?

Agurainek Euskadi Lagunkoia programari atxikitzeko pausoa Udalbatzaren osoko bilkurak 2018ko martxoaren 27an hartutako erabakiaren ostean egin zuen. Horrek esan nahi du atxikimendu horren bigarren urteurrena ospatzen ari garela.

2. Zenbat jendek osatzen du talde eragilea? Gizonak/emakumeak? Ze adin dute?

Aguraingo Lagunkoia talde eragilea bi "unetan" osatu zen. Batetik, Aguraingo adineko pertsona guztiei irekitako lehen bileran, eta programa ezagutu nahi zutenek, bestetik. Talde honetan parte hartzeko borondatez aurkeztu zirenen lehen harrera izan genuen. Esan beharra dago bilera irekian denok jabetu ginela taldea beharrezkoa zela prozesua dinamizatu ahal izateko. Are gehiago, jakitun zen tokiko erakundeak ezin zuela prozesu horren buru izan, baizik eta hori kolektiboaren beraren erantzukizuna zela. Hori izan zen gakoa.

Bestalde, bigarren une gisa, lehenengo Lagunkoitasun Plana egiteko garatu ziren inkestak deialdi irekian aztertu ondoren sortu zen. Horregatik, prozesua ezagutzen ez zuten pertsonak eta lehendik ezagutzen zutenak, baina haren irismenaren jakitun ez zirenak, talde eragileko aktore gisa proposatu ziren. Beraz, esan dezakegu taldea oso talde heterogeneoa dela, profil oso desberdinekin. Gaur egun hamar lagunek osatzen dute taldea, eta horietatik bost emakumeak dira, eta beste bost gizonezkoak. Horri gehitu behar zaizkio proiektuaren ardura duen zinegotzi bat eta euskarri teknikoa, udal entitatetik nik egiten dudana eta Matia Fundaziotik, Ainara Tomasenak. Talde eragileko pertsonen adinak 60 eta 70 urte bitartekoak dira, baina eguneko arretarako zentroa ordezkatzen duen berrogei urte inguruko parte-hartzaile bat dugu.

3. Diagnostikoak bere prozesua du, otsailaren 3an udalerrian egindako 440 inkestak aztertzeko bildu zineten? Parte-hartzea ona izan da?

Beti esan behar da parte-hartze handiagoa gustatuko zitzaigula. "Petit Comité" n, ordea, oso pozik gaudela esan behar dut. Parte-hartzea nahikoa izan zen lau eztabaida-talde sortzeko, inkesten analisiaren lau blokeak aztertzeko gai izan zena. Azpimarratu behar dut proposatu genuen hasierako helburua zela, gutxienez, batez besteko estatistikoari buruzko inkesta nahikoak izatea. Datu hori nabarmen gainditu dugu, eta, beraz, uste dugu datu horietatik sortutako informazioa oso adierazgarria dela. Aipatu behar dut "Sallurtegiko Andre Mariaren" adinekoen elkarteak, talde eragileko, eguneko zentroko eta Aguraingo Udalaren harreran egindako lan bikaina, datuak biltzen laguntzeagatik eta laguntzeagatik. Horri esker, esan dezakegu Aguraingo I. Lagunkoitasun Planak, gaur egun zirriborroa diseinatzen ari denak, bildutako informazioaren oinarri oso indartsua eta esanguratsua duela.

4. Ze onura ekarri dizkizue diagnostikoa egiteak, bai udalerri gisa, bai modu pertsonalean?

Maila teknikoan erronka izan da Aguraingo Udaletik proiektu berri bati hasiera ematea, baina zerbaitekin geratu beharko banu, ikuspegi profesionaletik, agian azpimarratuko nuke tokiko eremuan jarri dugula adinekoen kolektiboarekin lan gehiago eta modu esanguratsuagoan egiteko beharra. Gaur egungo datuen arabera, udalerri honetan kolektibo hori izango da hurrengo hamarkadan indartsuena. Maila pertsonalean, berrogeita hamar urte inguru ditut, prestatzen ari garena nire adineko aguraindarrek gozatuko dugu. Udaleko politika batzuk norantz bideratu behar diren gizarte- eta kultura-sustapenaren ikuspuntutik argibide asko ematen ari zaizkigun kolektiboko pertsonekin harreman handiagoa izaten ari gara.

5. Udalerri lagunkoietan, parte-hartzaileek beti azpimarratzen dute taldea sortzeak aukera ematen diela ohikoak ez diren pertsonekin harremanak sendotzeko. Agurainen ere gauza bera gertatzen ari dela uste duzu?

Zalantzarik gabe. Agurainen denok ezagutzen dugu elkar, bai begi bistaz, bai gurasoen arteko lotura edo adiskidetasunen bat dagoelako, eta abar. Hala ere, galderaren enuntziatuan ondo adierazten duzun bezala, Agurain Lagunkoiak, egiten ari garen ibilbide txikian, kalean agur-harreman bat izan ohi dugun pertsonekin elkarreragiteko balio izan digu. Beraz, harreman zuzenago eta pertsonalago hori oso positiboa da jada.

6. Orain alerta-egoeran gaude Covid-19 birusaren ondorioz. Agurain Lagunkoiako talde eragilea osatzen duten pertsonek lagundu al diezaiekete ahultasun-egoeran dauden udalerriko adineko horiei? Borondatezko lana areagotu al da? Eta auzo mugimenduak?

Birus hau, etengabe entzuten ari garena hedabide guztietan, beldurra ematen digun gaia da. Bereziki adinekoen kolektiboan, arrisku handiko kolektiboa baita. Hala ere, badakigu auzotarren arteko harremanek, eta gazteen aldetik sortu diren laguntzeko ekimenek, errazagoa egiten dietela pertsona batzuei konfinamenduan bizitzea. Hala ere, ez naiz ausartzen borondatezko lana areagotu dela esatera, Estatuko gobernuak dekretatutako Alarmako Egoerak "oina aldatuta" harrapatu gaituelako. Hain azkarra izan da dena, erreakzionatzeko gaitasuna ez dela posible izan. Ezin izan da boluntariotzako, laguntzako, ondo egituratutako eta pentsatutako programarik eratu. Horren ondorioz, sortu diren ekintza askok, kasu batzuetan, beharrezko segurtasun-neurriekin talka egin dute. Hala ere, honetatik aterako gara, eta ziur nago dezente gehiago indartuta.

7. Beste zerbait gehitzea gustatuko litzaizuke?

Lehenik eta behin, eskerrak eman Agurain Lagunkoia aurkezteko aukera eman izanagatik, eta, bestetik, Aguraingo adineko pertsona guztiak parte hartzera animatzen ditut martxan jarritako prozesu, programa eta jarduera guztietan, bai eta beren atxikimendua oraindik planteatu ez duten udalerriei ere, gutxienez aztertu, galdetu eta baloratu dezaten.