Zuriñe Saenz Kanpezuko zinegotziak eta Juani Musitu Erretiratuen Elkarteko lehendakariak Euskadi Lagunkoia ekimenak Kanpezun izan duen bilakaeraren gakoak eman dizkigute.

Ezer baino lehen, adieraz iezaguzue zer ibilbide egin duzuen diagnostiko fasean.

2016an hasten da dena, Kanpezuko adineko pertsonentzako hirugarren adineko gelen programaren barruan bi lantalde mobilizatu zirenean.

2017ko amaieran, udalerriko 65 urtetik gorako pertsonen lagunarteko galdetegia postontziratu zen. 200 baino gehiago bidali ziren eta 31 galdetegi bete ziren. Horrez gain, galdetegia udalerriko hainbat gizarte-eragileri eta elkarteri ere bidali zitzaien (osasun-zentroko langileak, osasun-zentroetako eta egoitzetako langileak, parrokoa, guraso-elkartea, udalerriko administrazio-batzarretako presidenteak, etab.).

Azken urratsa 2018an eman zen. Zer egin zen zehazki?

2018ko martxoan jaso genituen diagnostiko-faseari dagokion dokumentua egiten amaitzeko ekarpenak. Fase hori da Ekintza Plana lortu aurreko urratsa. Horretarako, 33 lagun bildu ginen, Kanpezuko gai interesgarriei buruzko ideiak eman eta eztabaidatu zituztenak.

Kanpezu Lagunkoiaren bideoa ikusi

3. adinarekin egiten dituzuen topaketez ari garela, zer ekintza egin dituzue?

Egia esan, ekintza asko eta onak egin ditugu. Alvaro Albaina hasieratik Euskadi Lagunkoian sartzea sustatu zuen teknikariaren etorrerak, koadrilako animatzaile sozio-kultural gisa, eskualdean, Kanpezun eta Arabako mendian zeuden beharrak aurkitzen lagundu zigun.

Kontatu beste ekintzaren bat, nabaritu al dira aldaketak kaleetan?

Kaleetan aldaketa esanguratsuak ikusi dira. Batzuk aipatzearren, ezin izan dira asko izan, baina Santa Cruzen, argiak jarri zituzten, Led bonbilletara aldatuz; bankuak, paperontziak, hautsontziak eta txakurren gorozkietarako poltsa-banatzaileak jarri dira, eta, ondorioz, udalerria garbiago dago.

Ekintza horiek ziur herritar bat baino gehiago erakarri dutela etxebizitzaren bat erostera.

Egia esan, bai. Etxebizitza asko birgaitzen ari dira, eta pandemiaren ondorioz, gora egin du erroldatzeak eta salmentan urteak zeramatzaten etxebizitzen salmentak.

Hori ekintza-kate bat da, eta, azkenean, errepideak, espaloiak, aparkalekuak eta anbulatorioak hobetzeko proiektuei ekiteak erakargarriagoa egiten du udalerria.

Eta ez hori bakarrik, kaleak hobetzeaz gain, kultur jarduerak eramaten saiatzen gara Administrazio Batzarrak hartzen dituen 5 herrietako udalerri guztietara.

Argi dago horrelako diagnostiko bat egiteak asko laguntzen duela udalerriak eboluzionatu dezan.

Jakina, finkatu egin dugu gure ideia hau: beti egon dira beste batzuei laguntzen dieten pertsonak, eta, gainera, horrelako diagnostiko batek udalerriaren egoeraren benetako argazki bat izaten laguntzen dizu.

Ezohiko egoera bizi dugu COVID-19ren erruz. Zer ekimen jarri dituzue martxan Udalean?

COVID-19k trago txar asko eta laguntza eta elkartasun premia handia ekarri ditu. Lehen esan dudanean beti egon direla beste batzuei laguntzen dieten pertsonak, COVID-19rekin ez da desberdina izan.

Udalak "no estás sol @" kanpaina jarri zuen abian. Bertan, adinekoei eta zaurgarritasun-egoeran daudenei arreta emateko hainbat ekimen egiten dira.

Kontatu pixka bat gehiago zer izan den kanpaina eta zer ekintza egin dituzuen.

Kanpaina postontzietan banatuz hasiko dugu, eta, bertan, Udalak irekita egoteko eta edozein laguntza eskaintzeko duen prestasuna azalduko dugu, baita alkatearen telefono-zenbakia ere.

Geroago, beste postontzietan banatuko ditugu bost herriguneetako etxebizitza guztiak, Udalak abian jarritako ekimenekin eta COVID-19k eragindako egoeran dauden saltoki, banku-erakunde, farmazia, udal eta abarren telefono eta ordutegiekin.

Ekintza horiei astean behin telefonoz egindako jarraipena gehitu behar zaie, mandatuak eta erosketak bezalako beharrei erantzuteko orduan.

Material sanitarioa banatzeko eta higienizatzeko lanak oso garrantzitsuak izan dira pandemiari aurre egiteko orduan ere. Nola kudeatu duzue?

Udalerriko boluntarioek egindako osasun-materiala banatu dugu (maskarak, bisera duten maskarak, erabili eta botatzeko mantalak), etxebizitza komunitarioan, osasun-zentroan, saltokietan, ile-apaindegietan, etxeko langileak eta partikularrak erabiltzeko, beste talde askoren artean. Gainera, 60 urtetik gorako pertsonei maskara kirurgikoak bidaltzen dizkiegu azalpen-liburuxka batekin.

Higienizazioari dagokionez, abian jarri dugu udalerriko bost herriak desinfektatzeko UCEIS programaren aktibazioa. Lokal publikoak, taxiak, dendak, kontsultategia, udaletxea eta abar higienizatu ditugu ozono-sistema batekin, udalerrian bizi den batek zuzendutako enpresa boluntario baten bidez.

Baina argi geratu zaigu bakarrik ez zaretela egon. Herritar eta enpresez gain, Gurutze Gorriak ere parte hartu du.

Gurutze Gorriarekin elkarlanean aritu gara familia ahulei elikagaiak banatzen. Gainera, Udalak bertako ekoizleei erositako hainbat elikagai eman dizkio Gurutze Gorriari.

Azkenik, pandemia horrek gehien kaltetu duen sektoreetako bat ostalaritzarena da; izan al duzue haiei laguntzeko ekintzaren bat?

Duela gutxitik, "Suspertze Plan" bat martxan jartzen ari gara, tokiko merkataritzari eta ostalaritzari laguntzeko eta, horrela, gure udalerriko merkataritza-ingurunea osatzen duten establezimenduen jarduera ekonomikoa berreskuratzeko.